Filmy socjalizm

Na odległej planecie rozbija się statek kosmiczny dowodzony przez astronautę Taylora (Charlton Heston). Planeta łudząco przypomina Ziemię, ale władają nią niezwykle inteligentne małpy, natomiast ludzie poddawani są różnym badaniom i eksperymentom naukowym.

Październik 1989 roku to nie był najlepszy moment na to, żeby zapaść w śpiączkę. Zwłaszcza, jeżeli mieszkało się we Wschodnich Niemczech. Jeszcze gorszym pomysłem było obudzić się już po zburzeniu Muru Berlińskiego. Zwłaszcza, jeżeli było się zagorzałą działaczką głęboko wierzącą w to, iż nie ma na tej ziemi lepszego ustroju niż socjalistyczny... Wszystko to jednak spotkało matkę Alexa. Rzeczywistości nie da się zmienić. Można jednak wykreować inną. Ciepła, wzruszająca komedia o tym, jak powodowany miłością do matki syn postanowił przenieść góry. A wszystko po to, by utrzymać ją w przekonaniu, że Lenin ostatecznie zwyciężył!

Jest sierpień roku 1980. W stoczni Gdańskiej rozpoczyna się strajk. Jednym z jego organizatorów jest Maciek Tomczyk syn Mateusza Birkuta. Władze radiokomitetu wysyłają na Wybrzeże redaktora Winkla, aby zebrał materiały na temat Tomczyka. Mają one posłużyć do spreparowania reportażu oczerniającego przywódców strajku. Winkel wnika w środowisko opozycji. Poznaje prawdę o życiu Tomczyka, spotyka ludzi, nie boją się głośno mówić o zbrodniach władzy ludowej. Zaczyna rozumieć, że w Polsce rzeczywiście można coś zmienić. Ale czy starczy mu odwagi, by przejść na stronę barykady?

Nowe spojrzenie na Hollywood lat 30. XX wieku oczami zjadliwego krytyka społecznego i uzależnionego od alkoholu scenarzysty Hermana J. Mankiewicza, który ściga się z czasem, aby ukończyć scenariusz Obywatela Kane’a dla Orsona Wellesa.

Rok 1976. Na korytarzu gmachu Telewizji, Agnieszka - dyplomantka szkoły filmowej - przekonuje "ważnego" redaktora o potrzebie powstania filmu o Mateuszu Birkucie, przed laty przodowniku pracy, którego błyskotliwa kariera skończyła się nagle i niespodziewanie gdzieś około roku 1952. Po pertraktacjach dziewczyna dostaje wreszcie taśmę i niezbędny sprzęt. Rozpoczyna prywatne śledztwo, mające ustalić przyczyny sukcesu i upadku Birkuta.

Rok 1937. Tenzin Gyatso, rozkoszny dwulatek z biednej, tybetańskiej rodziny, przygląda się rozłożonym przed nim przedmiotom. Dla niego to tylko zabawa, ale dla obserwujących tę scenę mnichów buddyjskich bezbłędne rozpoznanie przez malca przedmiotów należących do zmarłego właśnie XIII Dalaj Lamy i uznanie ich za własne to znak, że ów malec jest XIV Dalaj Lamą - XIV wcieleniem (reinkarnacją) Buddy Miłościwego. W przyszłości sądzone mu zatem będzie stać się religijnym i politycznym przywódcą Tybetu...

Charlie pracuje przy taśmie produkcyjnej w fabryce. Monotonne czynności i duża szybkość, z jaką przesuwa się taśma, doprowadzają robotnika do szaleństwa. Guziki na ubraniach mylą mu się z nakrętkami, smaru używa do polewania majstrów i policjantów. Ofiara mechanizacji trafia do domu wariatów. Po wyjściu, przez przypadek wplątuje się w polityczną kabałę. Podnosi z ulicy kawałek czerwonej szmaty, co zostaje potraktowane jako sygnał do manifestacji. Charlie, jej mimowolny przywódca, trafia tym razem do więzienia.

Przybycie nowej nauczycielki do podmiejskiej szkoły w Bratysławie roku 1983 wywraca do góry nogami życie lokalnej społeczności. Mária Drazdechová od początku zdaje się manipulować uczniami i ich rodzicami. Po próbie samobójczej jednego z uczniów dyrektor placówki zamierza oddelegować kłopotliwą nauczycielkę. W tym celu jednak rodzice muszą podpisać petycję. Problem w tym, że Drazdechová ma daleko idące koneksje w Partii Komunistycznej. Czy prowincjusze będą w stanie zawalczyć o to, w co wierzą?

Listopad 1984 r., Izba Zatrzymań Hohenschönhausen. Kapitan Gerd Wiesler (Ulrich Mühe) skutecznie i bezlitośnie przesłuchuje więźnia podejrzanego o pomoc przyjacielowi w ucieczce z kraju. Wiesler nagrywa przesłuchanie, żeby zaprezentować metody używane dla pozyskania zeznań jako przykład swoim uczniom w Wyższej Szkole Stasi. Na premierze sztuki Georga Dreymana (Sebastian Koch), Wiesler ma okazję obserwować autora i odtwórczynię głównej roli, piękną aktorkę Christę-Marie Sieland. Wkrótce Anton Grubitz (Ulrich Tukur), zarządzający Departamentem Kultury w Stasi, wyda Wieslerowi rozkaz prowadzenia stałego nadzoru nad pisarzem, którego minister Hempf (Thomas Thieme) podejrzewa o nielojalność wobec Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności.

Film opowiada o dojrzewaniu wrażliwego chłopca. Jest jednym z ważniejszych debiutów w powojennym kinie polskim. Stanowi ciąg luźno powiązanych epizodów i ukazuje, jak na pozór mało ważne momenty życia kształtują charakter człowieka. Jest buntem przeciwko tłamszeniu indywidualności przez totalitarny system polityczny i służące uniformizacji metody wychowawcze.